Op woensdag 15 maart 2017 werd aan het oudste gedeelte van de Sint-Petrus en Sint-Martinuskerk van Assenede een zonnewijzer bevestigd. Deze zonnewijzer kwam er op initiatief van Sterrenwacht De Polderster in Assenede.
 
 

De geboorte van onze zonnewijzer

Een korte terugblik op het hoe, wat en wie.

Een declinerende verticale zonnewijzer

Er bestaan veel soorten zonnewijzers, en zelfs in de 21ste eeuw worden nog steeds nieuwe modellen uitgedacht. Een aantal types zijn bedoeld om op de grond of bijvoorbeeld op een tafel te worden geplaatst, dit zijn horizontale zonnewijzers. De Asseneedse zonnewijzer hangt aan de zuidelijke muur van de dorpskerk en is daarom een verticale zonnewijzer, zij het een speciaal type.

Al sinds de laatste eeuwen van de Romeinse tijd worden kerken meestal oost-west georiënteerd, en dit op Bijbelse gronden. Onderzoek heeft echter aangetoond dat deze oriëntering zelden nauwkeurig is. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals gebrekkige meetinstrumenten of gebruik van de Poolster die, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, helemaal niet perfect het noorden aanduidt. Ook specifieke plaatselijke omstandigheden kunnen een rol hebben gespeeld, zoals reeds aanwezige bebouwing of het reliëf op- en rond de bouwplaats.

De Sint-Petrus en Sint-Martinuskerk van Assenede vertoont een afwijking op de oost-west-as die je zelf duidelijk kan vaststellen op Google-Earth of simpelweg ter plaatse met een goed kompas.

Je kan het ook hier controleren: De oriëntatie van de Asseneedse kerk

Onze zonnewijzer is berekend op deze afwijking of declinatie; daarom spreken we in dit specifieke geval van een declinerende verticale zonnewijzer. In mensentaal lijkt het alsof de zonnewijzer ‘scheef’ hangt. Ook de poolstijl (de ‘stok’) is op deze afwijking berekend en staat dus niet perfect loodrecht op de zuidas. Je kan dit gemakkelijk ter plaatse zien wanneer je pal onder de zonnewijzer gaat staan. De Asseneedse Zonnewijzer is dus echt een uniek instrument, dat enkel bedoeld en ontworpen is voor dit specifieke kerkgebouw!

Meer informatie en heel veel foto’s over allerlei types zonnewijzer vind je op de website van de Vlaamse Zonnewijzerkring

Hoe lees je zo'n zonnewijzer nu eigenlijk af?

En wat kan je er op aflezen? 

Nog vragen over de zonnewijzer? Contacteer ons!

Scroll naar boven